is een kofferval wel een kastval?

De Omgevingswet staat het vangen van vossen en konijnen met kastvallen toe. Maar de wetgever heeft niet uitgelegd wat een 'kastval' is. Uit de Nota van Toelichting bij het Besluit natuurbescherming valt op te maken dat de vorm en de afmetingen van een kastval vrij zijn. 

Maar wat is dan een 'kastval'? Deze vraag is niet nieuw en al vaker gesteld, want ook in alle voorafgaande wetten is vreemd genoeg nooit een definitie van de kastval gegeven.

Toch is er wel wat over de kastval bekend want in 2010 heeft het Gerechtshof Den Haag duidelijk gemaakt dat een kastval een soort vangkooi is, voorzien van een 'vallend element' wat door een mechanisme in werking wordt gesteld door een dier zodat het wordt gevangen.

Dit ligt in de lijn van een eerdere interne nota van de Algemene Inspectie Dienst (AID) uit 2003 bedoeld om aan hun opsporingsambtenaren duidelijk te maken wat onder een 'kastval' zou kunnen worden verstaan. Volgens de AID is kenmerkend voor een kastval dat het dier zichzelf in de vangkooi vangt door een mechanisme te activeren, zonder dat het dier daardoor wordt gedood of zich verwondt. 

Voor een goed begrip wijs ik erop dat niet de benaming of de uitvoering van het vangmiddel bepalend is, maar de werking. 

Dus een 'kofferval' of een 'rioolbuisval' of een 'duikerval' zijn kastvallen als de werking ervan voldoet aan wat het Gerechtshof en AID hebben beschreven. Een vangmiddel waarbij het dier zichzelf vangt door een vallend element te activeren, waarbij het zelf niet wordt gedood of letsel oploopt.

Met deze wetenschap had de politie in Winterswijk hoogstwaarschijnlijk geen proces-verbaal opgemaakt tegen een jager die in zijn jachtveld een kofferval had geplaatst. Maar kennelijk was het onmogelijk om - toen er eenmaal proces-verbaal was opgemaakt - de zaak te sluiten met een politie 'sepot'. Dat vind ik wel jammer, want daarmee was de zaak, die eigenlijk geen zaak was, geeindigd zonder de jager te benadelen.

Toen de trein eenmaal liep en de officier van Justitie besloot om te vervolgen werd er wel werk van gemaakt. Hierbij werd nogal onbegrijpelijk zowel de uitspraak van het Hof als de interne nota van de AID gebruikt om te motiveren dat de aangetroffen kofferval geen kastval kon zijn!  En dat terwijl deze  kofferval aan alle elementen voldeed die Hof en AID juist als kenmerken van een kastval beschouwen. 

Misschien lag dat eraan dat er 2 'deskundigen' werden gevonden die bereid waren om iets over de kofferval te verklaren.

Ook daar deed zich iets merkwaardigs voor! Een bekende bioloog die veel onderzoek had gedaan naar vossen was van mening dat met deze kofferval eigenlijk geen vossen konden worden gevangen en een BOA in dienst van een provincie vond dat eigenlijk ook. Hij noemde het onwaarschijnlijk. Van de verklaringen van de heren bleef weinig over omdat de jager met foto's kwam van gevangen vossen in dit type kofferval. 

Juridisch speelt een rol dat In deze zaak uitsluitend het vangklaar opstellen van een vangmiddel dat geen kastval was aan de jager was verweten. Zijdelings werd door een van de geraadpleegde personen opgemerkt dat de ruimte die voor een eventueel  toch gevangen vos zou overblijven te krap bemeten was. Mogelijk zou het dier daardoor letsel kunnen oplopen en zelfs onnodig lijden.

Daar kon de rechter niets mee, want dat was niet tenlastegelegd en het bleek ook niet duidelijk uit het dossier.

Wel vroeg de rechter er ten overvloede aandacht voor om de ruimte binnen de kastval in gesloten toestand niet te krap te maken. 

De jager werd vrijgesproken en de inbeslaggenomen kofferval moet aan hem worden teruggegeven.

Inmiddels staat vast dat het OM niet in hoger beroep is gegaan zodat het vonnis van de economische politierechter definitief vast staat.

Er is nog wel een 'nabrander' want de rechter heeft teruggave gelast van de inbeslaggenomen kofferval. Client werd gebeld door de politie met de mededeling dat hij de kofferval kon kon ophalen op het politiebureau. De rechter bepaalde teruggave en 'teruggeven' is actief en iets anders dan 'ophalen'. Daarover wordt nu intern door de politie met het OM beraadslaagt....